Yazımızın birinci bölümünde selüloz eterlerin özelliklerini, çimento esaslı harçlara kullanımını ve su tutma mekanizmasını açıkladık. Selüloz eter tiplerinin farklı çimentolar ile etkileşimini görmek adına hem selüloz eterler hem de çimento tiplerinin özelliklerini inceledik. Farklı çimento tiplerini fiziksel, kimyasal, mekanik ve mineralojik olarak karşılaştırdık. Yazımızın bu bölümünde yapı kimyasalları sektöründe selüloz eterlerin sıkça kullanıldığı seramik yapıştırıcılarda çimento tipleri ve selüloz eterlerin etkilerini deneyseller metotlar ile açıklayacağız.
Farklı Çimento Tipleri ile Seramik Yapıştırıcı Deneyleri
Yapı kimyasallar sektöründe seramik yapıştırıcı harçları farklı çimento tipleri ve modifiye edilmiş seramik yapıştırıcıları ile kullanılır. Kullanılacak seramiğin ebatları ve harcın uygulama şartları farklı standartlara sahip seramik yapıştırıcı harç ihtiyacı doğurmaktadır. Bu çalışmada farklı çimento tipleri ile denenmek üzere standart bir çimento ve agrega yüzdesi belirlendi. Selüloz eterin etkisini görmek adına sabit su kullanılarak sabit bir kıvama gelmesi için gereken selüloz miktarı belirlendi.
Her bir çimento tipi ile hazırlanan karışımlar için aşağıdaki testler uygulandı.
- Kıvam
- Kayma Direnci
- Hızlı Açık Bekletme Testi
- Priz Süresi
- Eğilme ve Basınç Dayanım Testleri
Selüloz Eterlerin Yapıştırıcılar Üzerindeki Etkileri Nelerdir?
Her bir çimento tipi için kullanılacak su ve selüloz miktarının belirlenmesi için ön denemeler yapıldı. Sabit su kullanılarak artan selüloz miktarı ile harcın yayılma testleri yapıldı. Selüloz eter miktarı arttıkça sabit su/çimento oranında harcın yayılmasının azaldığı gözlendi. Yapılan ön denemeler sonrası seramik yapıştırıcı harcı için standart bir reçete belirlendi. (Tablo 1).
Farkı viskozite ve modifikasyona sahip selüloz eter ve çimento tipleri ile seramik yapıştırıcıların su tutma kapasiteleri ölçüldü.
Gri çimento ile hazırlanan karışımda en iyi su tutma kapasitesi SE1 ile sağlandı;
Eko Beyaz ile hazırlanan karışımda en iyi su tutma kapasitesi SE1 ve SE2 ile sağlandı.
Süper Beyaz ile hazırlanan karışımda en iyi su tutma kapasitesi SE3 ve SE2 ile sağlandı.
Her bir seramik yapıştrıcı karışımı için priz başlangıcı ve priz sonu testleri yapıldı. Test edilen tüm seramik yapıştırıcılarda selüloz eterler priz süresi gecikmesine neden oldu.
Selüloz Eter Tiplerinin Beyaz Çimento Bazlı Seramik Yapıştırıcılar Üzerindeki Etkileri Nelerdir?
Çalışma kapsamında her bir çimentolu karışımda ve selüloz tipleri kullanıldı. Karışımda %30 çimento ve %70 silis kumu kullanıldı.
Selüloz eterlerin her bir çimentolar üzerinde etkisini görmek amacı ile sabit su kullanılarak hazırlanan harçların performansa etkileri incelendi.
Sonuçlar ve Değerlendirme
Selüloz eterler, seramik yapıştırıcıların viskozitelerini, işlenebilirliğini, açık zaman süresini, su tutma ve yapışma kabiliyetini arttırırlar.
Selüloz eterler su tutma yetenekleri sayesinde hidratasyon için gerekli suyu harcın kaybetmesini engellerler. Bu nedenler hidratasyon süresini geciktirirler. Çalışmada farklı çimento tipleri denemeden önce hızlı açık bekletme testleri yapıldı ve sonucunda sabit kıvamda (170±10 mm) reçete için %0,25 selüloz eterin harç karışımında optimum miktar olduğu belirlendi. Yapılan deney sonuçlarında;
- Selüloz eter miktarı artıkça sabit su/çimento oranında harç yayılması azaldığı,
- Düşük viskoziteli selüloz eterlerle yapılan harçların hızlı açık zaman değerleri, yüksek viskoziteli selüloz eterlerle yapılanlardan düşük olduğu,
- Sabit kıvamda 170±10 mm, SE viskozitesi arttıkça harcın su ihtiyacının arttığı,
- Sabit kıvamda 170±10 mm, SE modifikasyonu arttıkça su ihtiyacı ihtiyacının arttığı
- Su emme değerlerinin, SE eterin viskozitesi veya modifikasyonu arttıkça arttığı.
Çekme Yapışma standardına (0,5 N/mm2 ) ve açık zaman standardına (EN 1346) göre en iyi performans veren çimentonun Motiva Slow olduğu bu sonucun hızlı açık zaman testleri ile de görüldü. Bu çalışmada çimento esaslı harçlarda, harçların performansında, özellikle su tutma ve işlenebilirlik gibi, kullanılan katkılar kadar çimento parametrelerinin de öneminin yüksek olduğu sonucu gözlendi.
Kullanılan Kaynaklar: