Bu yazımızda Çimsa’da üretilen ve demir- çelik endüstrisinde üretim verimliliğini arttırmak için kullanılan Kalsiyum ALüminat Çimento CA Flux ürününü tanıtacağız.
Kalsiyum Alümünat Çimento CA Flux Nedir?
Aluminyum, bakır, çinko, magnezyum gibi sıvı metallerin içerisindeki oksitli bileşiklerin, safsızlıkların ve istenmeyen elementlerin sıvı metal banyosundan uzaklaştırılması ve döküme uygun temiz metal haline getirilmesi ile ayrıca atmosferle temasının kesilmesi için kullanılan döküm kimyasallarına flux denir. CA Flux demir-çelik sektöründe kirletici malzemelerin cüruf ile birlikte sistemden atılmasını sağlayan ergitici özelliğe sahip bir malzemedir. Demir-Çelik endüstrisi sektörü için özel olarak geliştirilmiş ve üretim verimliliğini artıran ve çelik eriyiklerinin 1375˚C’de saflaştırılmasına yardımcı olan çevre dostu bir ürün olarak tasarlanmıştır. Flux özel faz yapısı ile çelik üretiminin verimliliğini artırır ve uzun vadeli faydalar sağlar. Düşük erime noktasına sahiptir. Çelik prosesi için tutarlı faz yapısı ve kimyası sunar. İhtiyaca göre özel partikül boyutu sunulur.
Kalsiyum Alüminat bazlı Sentetik cüruf yapıcılar, çelik üretimi sırasında rafinaj için bir tür yardımcı malzemedir. Üretim Kalsiyum alüminat üretimi homojen karışım sağlayacak şekilde uygun oranda öğütülür. Daha sonra fırında sinterlenir veya eritilir. Hedeflenen mineral bileşimi CA, CA2, C3A ve C12A7‘dir.
CA Flux Nerelerde Kullanılır?
Demirçelik sektöründe ikincil çelik üretiminde kullanılmaktadır, kullanım amacı sıcaklığın düşürülmesi ve çelikteki safsızlıkların üst kısımdaki cürufta toplanmasını sağlamaktır.
Eritme işlemi sırasında eklenen bir maddedir ve eritilen malzemenin erime noktasını düşürür. Cüruf fazının viskozitesini azaltır. Cürufun bazı bileşenlerinin aktivitesini azaltır ve onları stabil hale getirir. Dolayısıyla sıvı metalin akışkanlığı artar. Kireçtaşı ve dolamit genellikle demir yapımında eritici olarak kullanılır.
CA Flux Kullanımı:
- İsdemir yüksek saflıktaki çelik imalatında yıllık 10.000-15.000 ton arası CA Flux kullanmaktadır.
- Türkiye tahmini tüketimi aşağıdaki gibidir;
- İsdemir (min. 10.000 – max. 15.000 ton/yıl)
- Erdemir (min. 200 ton/yıl)*
- Tosyalı (min. 3.500 – max. 9.000 ton/yıl)*
Kalsiyum Alümünat Çimento CA Flux Önemi Nedir?
Flux, CAC 40 ve CAC 50 klinkeri arasında bir üründür. Hızlı sertleşme, erken yüksek mukavemet, kontrollü genleşme ve büzülmeye karşı direnç gibi avantajlar sağlar. Çelik endüstrisi sektörü için özel olarak geliştirilmiş ve üretim verimliliğini artıran ve çelik eriyiklerinin 1375˚C’de saflaştırılmasına yardımcı olan çevre dostu bir üründür. Flux için, prehidratasyon arttıkça nem, bağlayıcının yüzeyini kaplar ve reaktif fazların tepkimeye girmesine neden olarak son üründe performans kaybına neden olur. Uzun süreli reaktivitenin sağlanması için, CAC’ın faz yapısı ve içeriği önemlidir. Flux’ın birinci görevi demir cevherlerinde bulunan ve cürufa geçmesi istenen yabancı maddelerin maddeleri daha kolay erir hale getirmektir. Bazı elemanlar demir ile tamamen benzer tarzda redüklenir ve demirin içinde erir veya demir ile kimyasal olarak birleşir. Ham maddede demir ile birleşik halde bulunan diğer bazı elemanlar, metale tercih ederek birleşecekleri diğer bir madde olmaksızın demirden ayrılmaz. Flaks’ların ikinci görevi bu elemanların veya bileşiklerin metale tercih ederek birleşecekleri bir maddeyi temin etmek ve metalin serbest hale geçmesini sağlamaktır.
Kullanılan Kaynaklar:
- R. Jolly, B. Touzo. Alloyed Calcium Aluminates Flux : Optimised Formulation For An Efficient Slag Conditioning İn Ulc Production :Kerneos Technical Paper.
- Usıng Of Calcıum Magnesıum Alumınate Flux Wıth Hıgh Mgo Content To Improve Secondary Steel Ladle Lıfe Tıme. Paulo César Evangelista, Remy Jolly, Christoph Wöhrmeyer, Christian Brüggmann. 2011.
- Kalsiyum Alüminat Çimento: Dikkat Edilmesi Gerekenler